(Mevlana
Hazretleri Akıllı ile âşığı karşılaştırıp anlatıyor)
630.
Şu yel (Rüzgârı) ölçüp su biçmeyi bırakalım
diyorum amma çare yok;
Savaş
gemisinin yelkensiz gitmesi mümkün değil ki.
Yel
ölçen bahar gelir, dünyaya da can gelir;
Hâlbuki
güz (Sonbahar) mevsiminin yel ölçmesi, insanlara
da azaptır, cinlere de.
Şu
dış yüzdeki bağ-bahçe bahar içyüzündekinin vuruşundan (Dışa
kendini göstermesinden) başka bir şey değildir;
Bütün
şu dünya altın kesintisidir adeta, iç âlemse madendir.
Hâsılı
(Ortaya çıkan) nazım (Anlam
bütünlüğü saylayan, kendi içinde bağımsız şiir) olarak ne söylüyorsak
âşığa göre peşin akçedir (Geçerli paradır),
içinde bulunduğu anın (Zamanın) bir hikâyesidir,
akıllıya göreyse masaldır, efsanedir.
Akıl,
bir bilgin kişidir ki mezesi, gıdası ya rivayettir (Söylenti),
ya kıyas (Örneksemedir);
Aşksa
bir buyrukla kâinatı var edenin güneşinden doğmadadır, görüş madenidir.
Bir
güneştir aşk ki Koyun (Buyruğa boyun eğmez, kendi
kişiliğini yaşar) burcuna girmez;
Kıranı
hoş, eşi bulunmaz, benzeri yok bir güneştir aşk.
Çünkü
o, ne doğudadır, ne batıda;
Çünkü
doğu da yeryüzündedir, zamana bağlıdır, batı da.
Bir
güneştir aşk ki âşıkların gönüllerini yakar-yandırır ancak;
Ona
can sevgisi yol bulabilir, ondan başka ne bahar yol bulur ona, ne güz (Sonbahar).
Mademki
bizi yeryüzünden de çıkarıp götürmede, zamandan da;
O
halde emin olalım ki yok olmayacağız, onun cömertliğiyle ölümsüzüz biz.
Şu
zamanda bir yumurtadır, şu yeryüzü de;
Yumurtadaki
kuş, kapkaranlık bir yerde mahpustur, kanadı kırıktır, hor-hakıyrdir (Aşağıdadır).
***
DİVAN-I
KEBİR 3 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN
Hazırlayan:
Abdulbaki GÖLPINARLI
KÜLTÜR
BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler
öğrendik;
1.
Her hareketin bir
faydası olduğunu, bazıların da çok daha etken ve kalıcı fayda sağladığını
öğrendik.
2.
Gördüğümüz, tanık
olduğumuz her ne olursa olsun bunun dış yüzünü gördüğümüzü bilmemiz, iç yüzünün
de olduğunu, iç yüzünden dışa vurduğunu öğrendik.
3.
Rüzgârın
görünmeden işler yaptığını, eserleri ortaya çıkınca anlayabildiğimizi öğrendik.
4.
Yeryüzünde
olanların zamana ve yöne ihtiyaç duyduklarını öğrendik.
5.
Dünyanın bir yumurta olduğunu, canlılık
gösterip civciv olanın esirlikten kurtulacağını öğrendik.
*
İşte
böyle yaren;
Âşık
kişinin Mevlana Hazretlerinin sözlerini geçerli görüp anı yaşadığını, bu
sözlerin Allah’ın güneş gibi aydınlatan dostlarından geldiğini, Allah’ın çok
değerli kaynağı olduğunu;
Akıllı
kişinin ise bu anlatılanları bir söylenti karşılaştırma yapabileceği bir veri
olarak göreceğini öğrendik, anladık.
*
RAVLİ
