(Mevlana
Hazretleri akılla aşkın karşılaştırmasını yapıp anlatıyor)
390.
Akıl, ben inciyim (Şekil değiştirmeyen değerli
mücevherim) diyor, inciyi kırmak (Etkisini yok
etmek) doğru değil;
Aşksa
taşımızı al da at o inciye, ez onu (Var olanı güvenmeyi
yok ederek yeniden arayışa başla) demede.
Taşımız
inciyi kırdı, kusur gene de bizim taşta;
Bedene
kurban olan (Kendini feda eden) cana yazıklar
olsun (Bedeninin canın emrinde olması gerekir, can
bedenin emrindeyse üzüntü ve kınamayla sonuçlanır).
Gönüle
bu yetmez mi ki dilber, kanına el banmış;
Puta
bu yetmez mi ki Halil gibi biri kırmış onu (İbrahim
peygamberin bütün putları kırıp kırdığı aleti bir putun elinde bırakması
anımsatılıyor)?
O,
merhamet edip kimi aradıysa o kişi, aramaktan kurtulmuştur;
O,
kime bizimsin demişse bizlikten, benlikten halâs olmuştur (Bir yerden, bir şeyden kurtulmuştur) o kişi.
Çölde,
yazıda oturan, depremden emindir;
Deniz
adamı hiç elbise soyandan korkar mı?
Balık
satıcılığı yapmışsa bundan ne ziyan gelmiş Süleyman’a?
Şeytan,
mülk, saltanat sahibi olmuşsa ne çıkar, gene şeytandır, gene şeytan.
Bir
yüzük yok olmuşsa noolur (Ne olur) ki?
Parmağı
var ya, o da yüzük;
Yüzük
bir perdeydi zaten;
A
kötü göz, nazar değdirdi ona.
Amma
zaten kötü göz, kendi kendini yer, bizim Ay yüzlümüz boş verir ona;
Işığı
leğen altında gizlense de mumun adı-sanı, hiç kötüye çıkar mı?
Kendilerinden
geçmiş, akıllarını yitirmiş kişilerin arasında bir aklı başında bulunan
kimsenin bulunması ne yazıktır, ne yazıktır, ne yazıktır ne yazık.
A
sâki (İnsan ruhuna Allah’ı sevdiren, Allah nuru saçan),
pervasızca (Çekinmeden, sakınmadan, korkusuzca) şarap
(Tanrı şarabı) sun;
Sundukça
sun da dünyada bir tek akıllı bile kalmasın.
***
DİVAN-I
KEBİR 3 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN
Hazırlayan:
Abdulbaki GÖLPINARLI
KÜLTÜR
BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler
öğrendik;
1.
Büyük işler
yapılmasında aklın yetmediğini, aşkın gerekli olduğunu öğrendik.
2.
Hakiki güç etkisi
olmadığı halde gücü insanlar tarafından oluşturulan ve var sayılan nesneleri
yok etmedikçe ilerlenemeyeceğini öğrendik.
3.
Önemli olanın öz
olduğunu, bu öze takılan takıların olup olmamasının öneminin olmadığını
öğrendik.
4.
Şems
hazretlerinin ışığını hiç kimsenin gizleyemeyeceğini öğrendik.
*
İşte
böyle yaren;
Allah
dostlarının akılla değil aşkla görünür-görünmez büyük işler başardığını
öğrendik, anladık.
*
RAVLİ