(Mevlana Hazretleri anlatıyor)
3270.
Nasıl gülmeyeyim, gülüşümü nasıl gizleyeyim?
Gülen
narım ben (İçimde ne olduğunu gösterenim);
Şeker
kamışı, şeker (Verecek), somaklık (Sumak)-(Baharatlık)
edecek ya.
Öyle
birisin ki her yetimi, her tek kalmışı muradın çift edersin, dileğini verirsin;
Fakat
ululukta (Büyüklükte, yücelikte, izzette),
ihsanda (İyilik etmede, iyi davranmada) eşin
yok, teksin sen.
Bir
oyundan, bir eğlenceden ibaret olan dünyanın şarap sunuşu çocukçadır;
Halbuki
senin sağrağın (Büyük kadehin) pek büyük, ergin
kişinin sarhoşluğu senden.
Gönül
evinin çevresinde gam yılanı (Sinsiliğin ve hainliğin
verdiği üzüntü) dönüp durmada, fakat bir türlü içeriye giremiyor;
Halis
zümrüt (Sarı ve mavinin karışımından meydana gelen
yeşil), yılanların gözlerini kör eder.
Kardeş,
ya ayna ol (Kendini olduğun gibi göster) yahut
gözümün önünden uzaklaş;
Çünkü
sen Rum Kayserinin (İmparatorunun) zıddı bir
zencisin (Kötülük, uğursuzluk, sıkıntı verensin),
gözbebeklerine (Görüşü aydın ve doğru bakan gözlere)
düşmansın sen.
Bunu
bırak şimdi;
Bugün
akşama dek zevk çağı (Hoş duyum ve duygu zamanı),
işret demi (Toplumun baskısından kurtulmanın hoşluğu geldi);
Sarhoş
olduk (Kendimizden geçtik), yerlere serildik (Kendimizi yukarıda görmekten vazgeçtik) de mürailik
hırkasını (İki yüzlülük elbisesini) yırttık
gitti.
Bugün
kim akıldan dem vurur (Laf eder), güzel ahlaktan
bahsederse şarap testisini o adamın başına, sakalına dök gitsin.
Bugün
kayserim (İmparatorum), dünya köşkünün ışığı
kesildi.
Rum
ülkesine (Anadolu’ya) mensup yanaklarıyla,
Kıpçak iline (Ural dağlarıyla Volga ırmağı arasında
yaşamış bir Türk boyuna) mensup gözlerle dünyayı apaydın etti.
Şarap
yeliyle söz bulutu dağıldı, bulutsuz bir şarap yolla, rızıklar veren sensin
ancak.
Eğer
bir ancağız havanı (Kendini halktan ayrı ve üstün
saymaktan), hevesini (Gelip geçici istekleri)
bırakır, ehli olmayıştan (İnsanlara alışamıyorum
demekten) vazgeçersen peygamberlerin, erenlerin gördüğünü görürsün.
***
DİVAN-I
KEBİR 3 CİLT MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN
Hazırlayan:
Abdulbaki GÖLPINARLI
KÜLTÜR
BAKANLIĞI YAYINLARI/1385
***
Neler
öğrendik;
1.
Mevlana
Hazretlerin sözleri ile amacını gizlemediğini, sözlerinin net ve anlaşılır amacının
açıkça söylediğini öğrendik.
2.
Mevlana
Hazretlerinin yetimi, garip kalmışları birleştirip dileklerini verdiğini,
bağışladığını öğrendik.
3.
Dünyanın şarabını
içenlerin çocukça işler yaptıklarını, Tanrı şarabını içenlerin
olgunlaştıklarını öğrendik.
4.
Gönlünü dünya
zevklerine kaptırmayanların sinsiliğin ve hainliğin vereceği üzüntülerden
kendini kurtaracaklarını, kaçınılmaz sıkıntılara uğrasalar bile ezilip yok
olmadan sıçrayıp eski halinden daha iyi hale geleceklerini öğrendik.
5.
Güzel ahlak ve
akıldan söz ederse onu aşk sarhoşu yapmak gerektiğini öğrendik.
*
İşte
böyle yaren;
Peygamberlerin,
erenlerin gördüğünü görmemiz için vahşilikten vazgeçmemiz, kendimizi
başkalarından üstün görmekten vazgeçmemiz, gelip geçici isteklerden kendimizi
temizlememiz gerektiğini öğrendik, anladık.
*
RAVLİ