EDEP
Akıllılık, usluluk, davranışların ve nefsin iyiliği, terbiyeli davranmak manasına gelir.
Hatanın her çeşidinden korunmaya sebep olan şeyi bilmek ve yapmamaktır.
Şeriat edebi:
Dinin usulünü bilip yapmaktır.
Peygamberimizin özel ve genel sözlü ve uyguladığı davranışları sağlam ve doğru olarak bilmek ve yapmak, tembihlerini, tekrar etmiş davranışlarını bütünlük içinde uygulamaktır.
Hizmet edebi:
Küçük bir şeyi büyük olarak görüp hizmet etmektir.
Tarikat edebidir.
Şeyhin gösterdiği yolda ve şeyhe yapılması gerekenleri zevkle ve sevinçle yapmak ve hizmet etmektir.
Hak edebi:
Kul olarak lazım olan ve Hak için gereken bilmektir.
Marifet edebidir.
Allahtan imanın şartı olarak korkmaktır.
Allah’tan bilgilerin arttıkça ve tanıdıkça oluşan korkudur.
Allah’tan gördüklerinin dehşetini anladıkça korkmaktır.
İşinin gerçekleşmesi için kalbin dileyip olmasını isteyip Allah’a bağlanmasıdır.
Hakikat edebi:
Allah’a yönünü çevirip dünya ile ilgile şeylere iltifat etmemektir.
(Tasavvufun hepsi edepten ibarettir)
Her vaktin, her bulunduğun yerin kendine özgü edebi vardır.
Edebi olmayan kimse Cenab-ı Hakkın lütuflarından mahrum olur.
Edebi olmayan kişi kendisini de yakar, çevresini de yakar.
Edebi olmayanın dini de yoktur. (Hadisi şerif)
Dünya ile uğraşanların edebi:
Sözü açık, net anlaşılır söylemektir.
İyi, güzel, pürüzsüz söz söylemektir.
Sözün düzgün kusursuz, yerinde ve adamına göre söylemesini bilmek ve uygulamaktır.
Karışıklık çıkarmamak, söylenenleri ve olayları fenaya ve kötüye yorucu olmamak, arabozuculuk yapmamaktır.
Din yolunda olanın edebi:
İsteklerini kontrol eden, vücudunu haramlardan uzak tutan, din sınırları içinde kalmaya çalışan, aşırı isteklerden kaçınandır.
Müminlerin edebi:
Kalplerini dünyalık isteklerden temizlemek, sırları saklamak, dünyayı sevenlere iltifat etmemektir.
Edep ile hakka yaklaşanlara “ Kalp muhabbeti “ verilir.
Edep insanda iyi ahlakın toplanmasından çıkan bir üründür.
*
RAVLİ
